PFAS nazywane są „wiecznymi chemikaliami” – pozostają przez lata w wodzie, glebie, a nawet we krwi człowieka. UE szybko działa, aby je zablokować. Pod koniec 2024 r. ustawodawcy uzgodnili nowe wartości graniczne dla zrzutów przemysłowych; pełna zgodność wymagana jest w 2027 r.¹
Jeśli Twój zakład odprowadza wodę do rzeki lub miejskiej oczyszczalni, te limity znajdą się w Twoim pozwoleniu. Zwlekanie to podwójne ryzyko: kary za brak zgodności i długie terminy dostaw odpowiednich filtrów. Poniżej proste wyjaśnienie zmian i działań.

1. Jakie są nowe wartości?

Przepisy ustalają łączny limit 1 µg/L dla PFAS ogółem w większości branż oraz 0,2 µg/L dla sektorów wrażliwych, takich jak spożywczy i farmaceutyczny. Niektóre pojedyncze PFAS (PFOS, PFOA, PFHxS) zachowują jeszcze niższe limity, często w zakresie nanogramów. Pozwolenia lokalne mogą dodatkowo je zaostrzać.

2. Dlaczego PFAS tak trudno usunąć?

Cząsteczki te mają wiązanie węgiel-fluor odporne na ciepło i procesy biologiczne. Standardowe oczyszczanie—klarowanie, filtry piaskowe, a nawet większość etapów biologicznych—niemal ich nie rusza. Potrzebne są trzy możliwe „polery”:

  • Granulowany węgiel aktywny (GAC) – medium tanie, często wymieniane.
  • Żywica jonowymienna – większa pojemność, wyższa cena.
  • Odwrócona osmoza (RO) – najlepsze usuwanie, ale duże zużycie energii i solanka do zagospodarowania.

Wiele zakładów zaczyna od GAC, a w razie potrzeby dodaje RO lub żywicę.

3. Prosty plan modernizacji

  • Krok 1 – Zbadaj wodę. Wyślij 24-godzinny próbnik do laboratorium mierzącego PFAS ogółem i pojedyncze nawet do ng/L.
  • Krok 2 – Sporządź bilans masowy. Przepływ × stężenie. 100 m³/d przy 3 µg/L to 300 mg PFAS dziennie poza zakład. Liczba ta decyduje o wielkości mediów i kosztach.
  • Krok 3 – Wybierz pierwszą barierę. GAC pasuje w wielu przypadkach. Przy większych przepływach warto rozdzielić strumień i polerować tylko część niosącą PFAS (często wody płuczące, nie chłodzące).
  • Krok 4 – Przetestuj przed zakupem. Wynajęcie skid-u na określony czas pokazuje realia: spadki ciśnienia, żywotność mediów, wyniki lab. Czynsz jest znacznie tańszy niż błędna inwestycja.
  • Krok 5 – Uwzględnij koszt w CAPEX 2026. Terminy dostaw dużych skid-ów RO sięgają już 10–12 miesięcy. Zamów w 2026, nie w 2027.

4. Co z osadami i zużytymi mediami?

PFAS nie znikają – przemieszczają się. Zużyty węgiel lub żywica to odpady niebezpieczne wymagające wysokotemperaturowego spalania. Zaplanuj opłatę za utylizację z wyprzedzeniem—około 1 000 €/t w większości krajów UE.

5. Ludzie i umiejętności

Załogi będą potrzebować nowych kontroli: pobór próbek, wymiana mediów, obsługa solanki. Krótkie szkolenia—dwie godziny w sali i godzina przy skid-zie—wystarczą na podstawy.

6. Powiązania z innymi przepisami


Limit PFAS łączy się z Dyrektywą w sprawie emisji przemysłowych oraz Dyrektywą wody pitnej, które już zawierają bardzo niskie wartości dla pojedynczych PFAS. Spełnienie limitu zrzutu chroni ujęcia poniżej zakładu i ułatwia odnowienie pozwoleń.

Kluczowe wnioski

  • Do 2027 r. woda przemysłowa w UE musi spełniać rygorystyczne limity PFAS.
  • Klasyczne oczyszczanie nie wystarcza; dodaj GAC, jonowymianę lub RO.
  • Badaj, testuj i zamawiaj sprzęt z wyprzedzeniem, aby uniknąć długich terminów.
  • Zaplanuj utylizację zużytych mediów; PFAS nie znikają.

ProjectZero wspiera organizacje w śledzeniu zmian regulacyjnych i wyborze najlepszych rozwiązań. Pamiętaj: działanie w 2025 r. kosztuje mniej niż pośpieszna modernizacja w 2027 r.

¹ EU Environment press note, “New wastewater rules include PFAS limits” December 2024