Sprawdź, jak zachować bezpieczeństwo i dotrzymać terminów

Wodór to kluczowy element transformacji energetycznej, ale niesie ze sobą wyjątkowe wyzwania techniczne: jest ultralekki, bardzo dyfuzyjny i może z czasem osłabiać materiały. Dlatego Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) opublikowała gruntowną aktualizację normy ISO 19880-1, która wejdzie w życie w 2025 roku.

Dwa nowe wymagania natychmiast wpływają na projektowanie, zakupy i procedury odbiorowe:

  • Zawory pracujące powyżej 100 barów muszą teraz mieć współczynnik wytrzymałości co najmniej 1,35
  • Uszczelki narażone na działanie powietrza muszą spełniać normę klasy szczelności A+

Z pozoru to tylko szczegóły techniczne, ale w praktyce mają wpływ na terminy, koszty i bezpieczeństwo operacyjne. Dobra wiadomość? ProjectZero już teraz wspiera firmy z sektora oil & gas oraz projekty pilotażowe z wodorem, oferując audyty, szkolenia i narzędzia cyfrowe — tak, by przejście do nowych wymogów przebiegło bez zakłóceń.

Dlaczego współczynnik wytrzymałości wzrasta z 1,25 do 1,35

Testy laboratoryjne przeprowadzone w 2023 roku wykazały, że zawory zaprojektowane do pracy z metanem ulegały przedwczesnym uszkodzeniom przy zastosowaniu wodoru pod wysokim ciśnieniem.
Rozwiązaniem są grubsze ścianki lub wyższej klasy materiały — ale to powoduje, że wiele zaworów (np. DN50 klasa 600) przestaje być dostępnych z magazynu i musi być produkowane na zamówienie, co podwaja czas dostawy.

Dlaczego uszczelki muszą spełniać klasę A+

W przeciwieństwie do metanu, wodór może wydobywać się w formie niewidocznej chmury.
Dlatego nowa norma ogranicza dopuszczalny wyciek do 10⁻⁴ mbar·L/s dla uszczelek wystawionych na działanie powietrza.
Powyżej 50 barów standardem stają się uszczelnienia metal-metal lub pierścienie ze sprężyną, powszechnie stosowane w środowiskach o wysokich wymaganiach szczelności.

Modernizacja czy wymiana? Co z istniejącymi instalacjami?

Wiele starszych instalacji zaprojektowanych dla gazu ziemnego stoi dziś przed decyzją:

  • Rurociągi starsze niż 20 lat i pracujące powyżej 100 barów zazwyczaj wymagają pełnej wymiany
  • Instalacje średniociśnieniowe z dobrymi wynikami prób ciśnieniowych mogą być dostosowane poprzez wymianę uszczelek i elementów miękkich

Każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy — ale teraz jest najlepszy moment na działanie przed wejściem przepisów w życie.

Jak przeprowadzić analizę zgodności bez chaosu w Excelu

Pierwszym krokiem może być uzupełnienie listy zaworów o cztery nowe kolumny:

  • Ciśnienie projektowe
  • Obecny współczynnik wytrzymałości
  • Obecna klasa szczelności
  • Zgodność z normą ISO 2025?

To proste rozszerzenie pozwala szybko zidentyfikować krytyczne punkty i zaplanować działania naprawcze.

Testowanie i odbiory: co się zmienia w praktyce

Wymagania dotyczące testów stają się bardziej rygorystyczne. Nowe przepisy wymagają, aby detektory helu reagowały już przy poziomie 1 × 10⁻⁶ atm-cc/s.
W przypadku wielu skidów wysokociśnieniowych konieczne będzie powtórne testowanie.
Technicy będą musieli skalibrować sprzęt, udokumentować wyniki i załadować dane do chmurowego dashboardu, już stosowanego w projektach cyfrowej transformacji ProjectZero.
Efekt? Natychmiastowa zgodność i gotowość do kontroli urzędowej.

Koszty i harmonogram: czego się spodziewać

Przygotowanie się do nowych wymagań wiąże się z kosztami, ale są one przewidywalne:

  • CAPEX dla odcinków wysokociśnieniowych może wzrosnąć o 5–7%, głównie przez nowe zawory i uszczelki
  • Czas dostawy może się wydłużyć o około 4 tygodnie, ale aktywne expediting pozwala zminimalizować ryzyko opóźnień

Pierwsze instalacje pilotażowe pokazują wyraźne efekty: 40% mniej nieplanowanych wycieków wodoru, a zwrot z inwestycji następuje już po około dwóch latach.

Co dalej po 2025 roku?

ISO zapowiedziało już kolejne zmiany na rok 2027, m.in.:

  • Czujniki czystości wodoru w linii
  • Wymienne moduły filtrujące

Firmy, które już teraz inwestują w cyfrowe zarządzanie danymi projektowymi (np. digital twin), będą gotowe do wdrożenia zmian bez stresu i bez przestojów.

Podsumowanie: co zrobić już teraz

  • Zmodernizuj zawory zgodnie z nowym współczynnikiem wytrzymałości
  • Zastosuj uszczelki klasy A+
  • Przeprowadź analizę zgodności z pomocą prostych tabel
  • Przeszkol personel techniczny pod kątem nowych procedur testowania
  • Monitoruj działania z wykorzystaniem narzędzi w chmurze

Dzięki temu nowelizacja ISO 19880-1 z 2025 roku stanie się szansą na zwiększenie bezpieczeństwa i niezawodności, a nie przeszkodą operacyjną.